بررسی تطبیقی دفاع المیزان و المنار از احکام متفاوت اجتماعی زن و مرد در اسلام

thesis
abstract

احکام اجتماعی متفاوتی بین زن و مرد در قرآن کریم وجود دارد، این احکام متفاوت موجب شده تا عده ای نسبت به آن خرده گرفته و آن را احکامی تبعیض آمیز، ظالمانه و عامل عقب ماندگی زن معرفی نمایند. در بین اندیشمندان و عالمان مسلمان، محمد رشیدرضا در تفسیر المنار و علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، کوشیده اند تا از زوایای مختلف به این شبهات پاسخ دهند. هر دو مفسر با توجه به اعتقاد به همسانی آموزه های اسلام و طبیعت بشری، راز تفاوتهای احکام اجتماعی زن و مرد را، تفاوت مسئولیت‏های هر یک در راستای وظایفی می‏دانند که خلقت برایشان تعیین کرده است. دامنه این پژوهش، طرح دیدگاهها و نحوه دفاع دو مفسّر در باره احکام متفاوت زن و مرد در سه حوزه: خانواده، امور اقتصادی – مالی و امور سیاسی – اجتماعی است. در حوزه خانواده، دو مفسّر در هفت مورد دیدگاه هایشان مشترک بوده و در هفت مورد اختلاف نظر دارند، مهمترین مورد در اختلاف دیدگاه دو مفسّر، مسئله قوّامیت است که صاحب المنار معتقد است آیه شریفه: (الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّساء)ناظر به قیّومیت مرد بر همسرش می باشد. از سوی دیگر دایره قیومیّت را شامل تمام اوامر و نواهی شوهر می داند. در مقابل صاحب المیزان آیه را تعمیم داده و معتقد است علاوه بر دلالت آیه بر قیومیّت مرد بر همسر، دایره آن، مسائل عمومی جامعه همچون: مسند إمامت و رهبری، قضاوت و سایر امور کلان در سطح اجتماع را شامل می شود. در عین حال نسبت به قلمرو قوّامیت مرد در محیط خانواده، قائل به انحصار آن در استمتاعات و حفظ عفّت و اموال شوهر است. در حوزه مسائل اقتصادی و امور مالی، دو مفسّر در سه مورد دیدگاه مشترک داشته و در سه مورد نیز اختلاف نظر دارند، مهمترین مورد در اختلاف دیدگاه دو مفسّر، تفاوت در حکم ارث است که صاحب المنار معتقد است: حکمت تفاوت زن و مرد در ارث، وجوب تأمین نفقه زن و فرزندان بر مرد می باشد، در حالی که صاحب المیزان علاوه بر آن، تفاوت خلقت زن و مرد در قوه تعقل را نیز از موجبات تفاوت می داند. در حوزه مسائل اجتماعی – سیاسی نیز دو مفسّر در سه مورد دیدگاه شان مشترک بوده و در سه مورد هم اختلاف نظر دارند، مهمترین مورد در اختلاف دیدگاه دو مفسّر، امر حاکمیت عامّه و قضاوت است که صاحب المنار با تحلیلی روانشناسانه تفاوت فطری زن و مرد، در قوت مزاج و کمال خلقت مرد را موجب تفاوت می داند، در حالی که صاحب المیزان معتقد است به خاطر اختلافی که مرد و زن در قوای تعقل و احساسات و عواطف با هم دارند و أمر حکومت و قضا باید بر محور عقلانیّت اداره شود، این مسئولیت ها، به مردان سپرده شده و زنان به واسطه غلبه احساسات و عواطفشان، از این دو امر بازداشته شده اند، و این امر از تعلیل (بما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلی‏ بَعْضٍ) در ذیل آیه (الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّساء)، استفاده می شود.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی قوامیت مرد بر زن در تفاسیر المنار و المیزان

زن و مرد از نظر تکوینی دارای وجوه تشابه و تمایزند، زنان از نظر احساسات و مردان از نظر تعقل و توان جسمی قوی هستند. احکام متفاوت اجتماعی زن و مرد در اسلام، ریشه در این تفاوت دارد. سید محمدحسین طباطبایی و محمد رشیدرضا در تفاسیر خود، راز تفاوت این احکام را در تفاوت مسئولیت‌های هر یک در اجتماع می‌دانند. اختلاف نظر دو مفسر در این است که رشیدرضا دایره قیومیت در آیه «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّساءِ» را شامل ت...

full text

بررسی تطبیقی تفسیر آیۀ اولی الأمر در المیزان و المنار

پژوهش حاضر در صدد مقایسۀ تفسیر المنار و المیزان در زمینۀ تفسیر آیۀ «اولی الامر»(نساء/ 59ا) است. تفسیر المیزان مصداق «اولی الامر» را در این آیه، امامان معصوم دانسته و امر به اطاعت از پیامبر و «اولی الامر» را در این آیه، دارای وزان واحد، مطلق و بی قید و شرط تلقی کرده و این آیه را اثبات کنندۀ عصمت رسول (ص) و «اولی الامر» به شمار آورده است و علت تکرار «اطیعوا» را تفاوت قلمرو اطاعت محسوب کرده است و ...

full text

بررسی تطبیقی آموزه فداء مسیحیّت در تفاسیر المنار و المیزان

آموزه «فداء» از جمله اعتقادات رسمی مسیحیان است که با گناه نخستین ارتباط تام دارد. نظریّه آنسلم مشهورترین تبیین از این نظریّه است. براساس این نظریّه، تمام انسان‌ها بر اثر گناهِ آدم، فاسد و گنهکار شدند. ازسویی، عدالت خدا اقتضا می‌کند مجازاتی در پی این گناه باشد و ازسوی ‌دیگر، لازمه رحمت خدا نجات انسان است؛ ازاین‌رو، عیسی‌مسیح به ‌عنوان خدای انسان‌گونه، به منظور کفّاره گناه آدم و نجات انسان به صلیب کشی...

full text

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

full text

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

full text

المنار در آینه المیزان

full text

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023